Özel Öğrenme Güçlüğü (Disleksi)
Özel öğrenme güçlüğü, zekası normal ya da normalin üstünde olan bireylerin standart testlere göre yaş, zeka düzeyi ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda okuma, matematik ve yazılı anlatım düzeyinin beklenilenin önemli ölçüde altında olmasıyla tanısı konulan bir öğrenme engelidir.
Belirtileri Nelerdir?
- Okuma-yazma ve matematik alanlarında akademik başarısızlıklar gözlenmektedir.
- Harfleri ve rakamları karıştırabilir.
- Örneğin çocuk; 3’ü 5, 6’yı 9 olarak algılayabilir. b-d, p-b harflerini karıştırabilir.
- Yazı yazarken eğri yazar, çizgiyi izlemede zorlanır.
- Büyük-küçük harfleri karışık kullanabilir.
- Okurken satır atlama, satır tekrarlama, sözcük atlama, şekil-zemin algılamasında bozukluklar görülür.
- Çarpım tablosunu ezberlemekte ve basit matematik işlemlerinin çözümünde güçlük çeker.
- Duyulan sesleri yanlış algılayabilir, farklı seslerin ayrımını yapamayabilir.
- Dil, algı, kavram, bellek, motor-koordinasyon, dikkat-konsantrasyon, sıralama, organizasyon, duygusal-sosyal alanlarda güçlükler görülebilmektedir.
- Sağ-sol ayırt etmede, çevreyi çok iyi bildiği halde yön bulmada güçlük çeker.
- Dün-bugün, önce-sonra kavramlarını doğru kullanamayabilir.
- Saati zor öğrenir.
Özel öğrenme güçlüğü, sorun yaşanılan öğrenme alanına göre dört alt türe ayrılmaktadır:
Disleksi :Okuma alanında kendini gösteren öğrenme güçlüğünü ifade eder. Okurken harfleri karıştırma, hece atlama-ekleme, ses atlama-ekleme, satır atlama, akıcı okuyamama gibi.
Disgrafi :Yazma becerilerinde kendini gösteren öğrenme güçlüğünü ifade eder. Yazarken harfleri karıştırma, ses atlama-ekleme, okunaksız yazı, boşluk bırakmama gibi.
Diskalkuli :Matematik becerilerinde yaşanan öğrenme güçlüğünü ifade eder. Sayı tanıyamama, çarpım tablosunu ezberleyememe, problem çözümünde zorlanma gibi.
Dispraksi :Motor görevleri planlama ve işleme kabiliyetinde güçlük ile kendini gösterir. Konuşma, emme, üfleme, sözcükleri çıkarma, hareket koordinasyonunda güçlük gibi.
Erken tanı ve müdahale çok önemlidir. Uzman-aile-okul işbirliğinde çocuğu desteklemek gerekir. Hedefimiz bireysel eğitim ile çocuğun zorlandığı alanları desteklemek, onun için doğru öğrenme yollarını görünür kılmaktır.
Özel Öğrenme Güçlüğüne Eşlik Eden Bozukluklar
Özel öğrenme güçlüğüne dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, kaygı, davranış problemleri, depresyon, arkadaş ilişkilerinde bozulma gibi sorunlar eşlik edebilmektedir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
Aşırı hareketlilik ve dürtüsellikle kendini gösteren bir bozukluktur.
Kaygı : stres, endişe, kuruntu, korku ya da kötü bir şeyin olacağı düşüncesi olarak tanımlanabilir. Herkesin yaşadığı ve normal olan bu duygu bazen yaşamı zorlaştırabilir.
Özel öğrenme güçlüğü olan ya da akademik yetersizlikler yaşayan çocuklar, bunun getirdiği başarısızlık duygusu ile birlikte sıklıkla bu alanlarda kaygı da yaşamaya başlarlar. Hedefimiz, çocukta başarı duygusu ve öz saygıyı desteklerken kaygıyı en aza indirmektir.